Alkollü Araç Kullanma Cezası 2024

2024 yılında, Türk Ceza Kanunu (TCK) ve Karayolları Trafik Kanunu (KTK) kapsamında alkolün etkisi altında araç kullanmanın cezaları daha da sıkılaştırıldı. Alkol, sürücülerin dikkatini dağıtarak ve tepki sürelerini uzatarak trafikte büyük bir tehlike oluşturur. Bu nedenle, alkollü araç kullanma eylemi, ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu yazımızda akollü araç kullanam cezası 2024 yılında ne kadardır? İdari ve Cezai yaptırımları ile ikinci kez alkollü araç kullanımı sonucundaki hukuksal süreci ele alacağız.

Ayrıntılı bilgi almak için avukatlık büromuz ile iletişime geçebilirsiniz.

TCK m.179- Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu

(1) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşımının güven içinde akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti değiştirerek, kullanılamaz hale getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden olan kişiye bir yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5237&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5

Karayolları Trafik Kanunu madde 48 – Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı:

Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri almış olan sürücüler ile alkollü olan sürücülerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır. Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılır. Kişinin yaralanmalı veya ölümlü ya da kollukça müdahil olunan maddi hasarlı trafik kazasına karışması hâlinde, ikinci fıkrada belirtilen muayeneye tabi tutulması zorunludur. Teknik cihaz ile yapılan ölçüme itiraz eden veya bu cihaz ile ölçüm yapılmasına müsaade etmeyen bu sürücüler, en yakın adli tıp kurumuna veya adli tabipliğe veya Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kuruluşlarına götürülerek uyuşturucu veya uyarıcı madde ya da alkol tespitinde kullanılmak üzere vücutlarından kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınır. Bu işlem bakımından 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 75 inci maddesihükümleri, beşinci fıkrası hariç olmak üzere uygulanır.

Trafik kazası sonucunda kişinin ölmesi veya teknik cihaza üfleyemeyecek kadar yaralanmış olması hâlinde, üçüncü fıkra hükümlerine göre bu kişilerden kan, tükürük veya idrar gibi örnekler alınır.

Yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile, 700 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Hususi otomobil dışındaki araçları alkollü olarak kullanan sürücüler bakımından promil alt sınırı 0.21 olarak uygulanır. Alkollü olarak araç kullanma nedeniyle sürücü belgesi geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde; ikinci defasında 877 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri iki yıl süreyle, üç veya üçten fazlasında ise, 1.407 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri her seferinde beşer yıl süreyle geri alınır. Sürücü belgelerinin herhangi bir nedenle geçici olarak geri alınmış olması hâlinde belirtilen süreler, geçici alma süresinin bitiminde başlar.

Yapılan tespit sonucunda, 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır.

Hususi otomobil sürücüleri bakımından 0.50 promilin, diğer araç sürücüleri bakımından 0.20 promilin üzerinde alkollü olan sürücülerin trafik kazasına sebebiyet vermesi hâlinde, ayrıca Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde aldığı tespit edilen sürücülere 3.600 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi beş yıl süreyle geri alınır. Bu kişiler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanunu hükümleri uygulanır.

Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarını tespit amacıyla, kollukça teknik cihazlar kullanılmasını kabul etmeyen sürücülere 2000 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi iki yıl süreyle geri alınır.

Sürücünün uyuşturucu veya uyarıcı madde kullandığından şüphe edilmesi hâlinde 5271 sayılı Kanunun adli kolluğa ilişkin hükümleri uygulanır.

Alkollü olarak araç kullanması nedeniyle son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde sürücü belgeleri ikinci defa geri alınan sürücüler Sağlık Bakanlığınca, usul ve esasları İçişleri, Millî Eğitim ve Sağlık bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilen sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine; üç veya üçten fazla geri alınan sürücüler ise psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar.

Sürücü belgelerinin geçici geri alma işlemleri bu Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır.
Bu madde hükümlerine göre geri alınan sürücü belgesinin iade edilebilmesi için; ilgili kişi hakkında trafik kurallarına aykırılık dolayısıyla bu Kanun hükümlerine göre verilmiş olan idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması; uyuşturucu veya uyarıcı madde alması nedeniyle sürücü belgesi geri alınanların ayrıca sürücü olmasında sakınca bulunmadığına dair resmi sağlık kurumlarından alınmış sağlık kurulu raporunun ibraz edilmesi şarttır.
Alkol, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin tespiti için kullanılacak teknik cihazların sahip olacağı asgari koşullar ile diğer usul ve esaslar yönetmelikte gösterilir.

https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2918.pdf

Araç Değer Kaybı Nedir? Araç Değer Kaybı Davası

İlk Defa Alkollü Araç Kullanma Cezası 2024

Trafikte yapılan rutin kontroller veya trafik kazası sonrasında kolluk güçleri tarafından teknik cihazlar kullanılara alkol kontrolü yapılır. Alkol kontrolünün teknik cihazlarla yapılmasının sebebi adli tıp muayene sürecine kadar zaman geçmesi ve kandaki alkol oranının düşmesidir. Anlık ve hızlı bir şekilde alkol ölçümü yapılması amaçlanmaktadır.

Araç kullanırken 0.50 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücülere (hususi otomobil dışındaki araçlar için 0.20 promil);

• İDARİ YAPTIRIM ; 2024 yılı için ilk defa alkollü araç kullanımında idari para cezası 6.439 TL olarak belirlenmiştir. Bu bedel her yıl güncellenmektedir. Aynı zamanda alkollü araç kullanan kişinin ehliyetine 6 ay süre ile el konulur.
• CEZA HUKUKU KAPSAMINDA YAPTIRIM ; Hususi araçlar için 0.50 promil üzerinde ancak 1.00 promilin altın olup, alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen kişiler hakkında ceza davası açılmaz. Bu kişiler hakkında TCK m.179 kapsamında ceza davası açılabilmesi için aynı zamanda trafik kazasına karışmış olmaları şartı aranır. Aynı düzenleme hususi otomobil dışındaki araçlar yani ticari araçlar gibi araç sahipleri için 0.21-1.00 promil aralığında geçerlidir.

Karayolları Trafik Kanununda yapılan düzenlenmeye göre yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile, idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Dolayısıyla 0.50 promil üzerinde ancak 1.00 promil altında alkol tespiti yapılan ve aynı zamanda bu promil sınırları içinde trafik kazasına karışmış olan kişiler hakkında hem idari para cezası verilerek 6 ay süre ile ehliyeti geri alınacaktır, hem de hakkında TCK m.179 kapsamında ceza davası başlatılarak 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası istenilecektir.

Araç kullanırken 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücülere ;

• İDARİ YAPTIRIM ; İlk defa alkollü araç kullanan kişiler için idari para cezası 6.439 TL olarak belirlenmiştir. Bu bedel her yıl güncellenmektedir. Aynı zamanda alkollü araç kullanan kişinin ehliyetine 6 ay süre ile el konulur.
• CEZA HUKUKU KAPSAMINDA YAPTIRIM: 1.00 promil üzerinde alkollü olduğu tespit edilen kişiler hakkında, herhangi bir kazaya karışıp karışmadığında bakılmaksızın TCK m.179 hükümleri uygulanır. Dolayısıyla bu kişiler ceza davası açılarak 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası istemi ile yargılanır.

İkinci Defa Alkollü Araç Kullanma Cezası 2024

Alkollü olarak araç kullanma nedeniyle sürücü belgesi geri alınan kişiye, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde; ikinci defasında 8.075,00 Türk Lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri iki yıl süreyle geri alınır. Dolayısıyla ikinci ihlalin tespiti için ilk ihlal tarihinden itibaren beş yıllık süre içerisinde ikinci ihlalin gerçekleşmesi gerekir. 6. yıl ve devamında gerçekleşen ihlaller yeni bir ihlal gibi değerlendirilerek yukarıda açıkladığımız ilk ihlal yaptırımları uygulanacaktır. Aynı zamanda sürücü belgeleri ikinci defa geri alınan sürücüler Sağlık Bakanlığınca, usul ve esasları İçişleri, Millî Eğitim ve Sağlık bakanlıklarınca çıkarılacak yönetmelikte gösterilen sürücü davranışlarını geliştirme eğitimine tabi tutulacaktır.

Araç kullanırken 0.50 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücülere (hususi otomobil dışındaki araçlar için 0.20 promil);

• İDARİ YAPTIRIM ; 2024 yılı için ilk defa alkollü araç kullanımında idari para cezası 8.075,00 TL olarak belirlenmiştir. Bu bedel her yıl güncellenmektedir. Aynı zamanda alkollü araç kullanan kişinin ehliyetine 2 yıl süre ile el konulur.
• CEZA HUKUKU KAPSAMINDA YAPTIRIM ; Hususi araçlar için 0.50 promil üzerinde ancak 1.00 promilin altın olup, alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen kişiler hakkında ceza davası açılmaz. Bu kişiler hakkında TCK m.179 kapsamında ceza davası açılabilmesi için aynı zamanda trafik kazasına karışmış olmaları şartı aranır. Aynı düzenleme hususi otomobil dışındaki araçlar yani ticari araçlar gibi araç sahipleri için 0.21-1.00 promil aralığında geçerlidir.

Yukarıda da bahsedildiği üzere, Karayolları Trafik Kanununda yapılan düzenlenmeye göre yapılan tespit sonucunda, 0.50 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüler hakkında, fiili bir suç oluştursa bile, idari para cezası verilir ve sürücü belgesi altı ay süreyle geri alınır. Dolayısıyla 0.50 promil üzerinde ancak 1.00 promil altında alkol tespiti yapılan ve aynı zamanda bu promil sınırları içinde trafik kazasına karışmış olan kişiler hakkında hem idari para cezası verilerek 6 ay süre ile ehliyeti geri alınacaktır, hem de hakkında TCK m.179 kapsamında ceza davası başlatılarak 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası istenilecektir.

Araç kullanırken 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücülere ;

• İDARİ YAPTIRIM ; İlk defa alkollü araç kullanan kişiler için idari para cezası 8.075,00 TL olarak belirlenmiştir. Bu bedel her yıl güncellenmektedir. Aynı zamanda alkollü araç kullanan kişinin ehliyetine 2 yıl süre ile el konulur.
• CEZA HUKUKU KAPSAMINDA YAPTIRIM: 1.00 promil üzerinde alkollü olduğu tespit edilen kişiler hakkında, herhangi bir kazaya karışıp karışmadığında bakılmaksızın TCK m.179 hükümleri uygulanır. Dolayısıyla bu kişiler ceza davası açılarak 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası istemi ile yargılanır.

Görüldüğü üzere, 1.00 promil üzerinde alkollü araç kullanan sürücüler herhangi bir kazaya kartığına bakılmaksızın alkol oranının trafik güvenliğini tehlikeye sokacak düzeyde olduğu değerlendirilerek idari para cezası, ehliyetin geri alınması ve ceza davası süreçleri ile karşı karşıya kalacaktır.

Üçüncü Defa Alkollü Araç Kullanma Cezası 2024

Üçüncü ve üçten fazla kez alkollü araç kullanan sürücüler için kanunda daha ağır yaptırımlar düzenlenmiştir.

• İDARİ YAPTIRIM: Üç ve daha fazla kez alkollü araç kullanan sürücüler için 12.978 TL para cezası ödemeleri öngörülmüştür. Aynı zamanda bu kişilerin ehliyetlerine 5 yıl için el konulur. Sürücü belgelerinin herhangi bir nedenle geçici olarak geri alınmış olması hâlinde belirtilen süreler, geçici alma süresinin bitiminde başlar.
• CEZA HUKUKU KAPSAMINDA YAPTIRIM: Alkollü olduğu tespit edilen kişiler hakkında, herhangi bir kazaya karışıp karışmadığında bakılmaksızın TCK m.179 hükümleri uygulanır. Ancak üç kezden fazla alkollü araç kullanan kişiler için 6 aydan az olmayacak şekilde hapis cezası uygulanır.
• Üç veya üçten fazla geri alınan sürücüler ise psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar.

Alkollü Araç Kullanma Para Cezası 2024

Alkollü araç kullanımında para cezalarına yukarıda da değindik ancak uygulamada adli para cezası ve idari para cezası konusunda karışıklık yaşanmaktadır. Alkollü olarak araç kullandığı tespi edilen kişiler hakkında kolluk görevlileri aşağıda sıraladığımız idari para cezalarını, kişilerin yakalandıkları anda uygularlar. İdari para cezaları her zaman uygulanması gereken, adli para cezasından bağımsız bir uygulamadır.

• 1. Kez Alkollü Araç Kullanma Cezası: 6.439 TL
• 2. Kez Alkollü Araç Kullanma Cezası: 8.075 TL
• 3. Kez Alkollü Araç Kullanma Cezası: 12.977 TL

Adli para cezası ise cezai yaptırım kapsamında karşımıza çıkar. Kişinin 1.00 promil üzeri alkollü olduğu tespit edildiyse, 0.50-1.00 promil aralığında ancak aynı zamanda kazaya karışmışsa veya üçüncü kez / üçten fazla kez alkollü olarak araç kullandığı tespit edilmişse hakkında aynı zamanda TCK m.179 kapsamında Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçundan kamu davası açılır. Alkollü araç kullanan kişinin 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası alması savcılık tarafından talep edilir. Yargılama sonucunda mahkeme tarafından verilen hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir. Adli para cezasına hükmedilmesi veya hapis cezasına hükmedilmesi tamamen hakimin takdirindedir. Adli para cezasına ilişkin kanunda düzenlenmiş herhangi bir spesifik miktar bulunmamaktadır.

Alkollü Araç Kullanma Hapis Cezası 2024

Alkollü araç kullanımının cezai boyutu yukarıda açıklandığı üzere TCK m.179 kapsamında düzenlenmiştir. Kısaca açıklamak gerekirse;

• 1.00 promil üzeri alkollü araç kullanan kişiler için 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası,
• 0.50-1.00 promil aralığında alkollü araç kulanan ve aynı zamanda alkollü iken kazaya karışan kişiler için 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası,
• Üçüncü ve üçten fazla kez alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen kişiler için TCK m.179 kapsamında dava açılır ancak kişinin üç ve üçten fazla kez alkollü araç kullandığı, tekrar kullanma olasılığı ile verilecek cezanın caydırıcı olması gerektiği gözetilerek 6 aydan az olmamak üzere hapis cezasına hükmedilir.

Ceza Puanı: Ayrıca her ihlal için 20 ceza puanı uygulanır.

Alkollü Araç Kullanma Hapis Cezası Paraya Çevrilmesi

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 50. Maddesi hapis cezalarının adli para cezasına çevrilmesi hususunu düzenlemektedir. Yukarıda açıkladığımız TCK m.179 kapsamında verilecek hapis cezaları para cezasına çevrilebilir. Hapis cezasının para cezasına çevrilmesi olaya, kişinin adli siciline göre değişiklik göstererek mahkemenin takdirindedir.

• Mahkeme uygun görürse kısa süreli hapis cezalarını (bir yıl ve daha az süreli) adli para cezasına çevirebilecektir. Bu konuda takdir yetkisi vardır. (TCK 50/1-a)
• Ancak eğer kısa süreli hapis cezası 30 gün veya daha az ise ve sanığın daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olması şartıyla çevirmek zorundadır. (TCK 50/3)
• Eğer sanık 18 yaşından küçük ise ya da 65 yaşından büyük ise, bir yıl ve daha az süreli hapis cezası vermiş ise para cezasına çevirmek zorundadır. (50/3)
• Suç eğer taksirli suç ise, diğer şartlar da varsa, 1 yıldan uzun süreli de olsa hapis cezası para cezasına çevrilebilir. Ancak bu hüküm bilinçli taksir halleri için uygulanamaz. (TCK 50/4)

Alkollü Araç Kullanma Cezası İtiraz

Alkollü araç kullanma durumunda uygulanacak idari para cezaları, idari para cezalarıyla ilgili düzenlemeleri içeren Kanunun Maddesi 16/1 kapsamında yer almaktadır. Kanunun Maddesi 27/1 ve Kanunun Maddesi 27/3’üne göre, idari para cezalarına karşı yapılan itirazlar için adli yargıda Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurulması gerekmektedir. İdari yaptırım kararının tebliği tarihinden itibaren 15 gün içinde bu başvurunun yapılması gerekmektedir.

Kolluk tarafından yapılan teknik cihazla promil tespitinde çıkan alkol promil miktarının yanlış olduğunu düşünen kişiler, kolluğun uyguladığı işlemi kabul etmediğini bildirerek kan testi yapılmasını talep edebilir. Kolluk görevlileri tarafından sürücünün kan testi talebi reddedilirse, sürücü vakit kaybetmeden en yakın hastanede kan testi yaptırarak kanındaki alkol oranının tespit edilmesini talep edebilir. Kolluk görevlileri tarafından teknik cihazla yapılan promil testinden farklı bir oran çıkması durumunda, hastaneden alınan raporla 15 günlük süre içerisinde Sulh Ceza Hakimliğine idari cezanın kaldırılması talbinde bulunabilir.

Alkollü Araç Kullanımı Cezasında Seri Muhakeme Usulü

Seri muhakeme usulü, Cumhuriyet savcısı tarafından yürütülen soruşturmanın sonucunda belirli suç tiplerinde yeterli şüphe oluşması durumunda, şüphelinin müdafii huzurunda bu yargılama usulünü kabul etmesi şartıyla savcılık makamının suçun cezasına yarı oranında indirim uygulayarak belirlediği cezanın mahkemece denetlenerek hüküm kurulmasıyla sonuçlanan bir yargılama sürecidir. Bu usul, genellikle nispeten hafif sayılabilecek suçlar için kullanılır ve toplumsal düzenin eski haline getirilmesini amaçlar.

Seri muhakeme usulu kanunda belirli suç tipleri için kabul edilmiştir. Bunlardan birisi de TCK m. 179 kapsamında Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçudur. Yukarıda açıklandığı şekilde TCK m.179 suçu kapsamında hakkında ceza davası açılacak kişiler hakkında öncelikli olarak ceza yargılaması kapsamında seri muhakeme usulü uygulanır. Şüpheli sürücünün savcı huzurunda sorgusu yapılır ve savcılık makamı seri muhakeme kapsamında şüpheliye şuç kapsamında bir ceza teklifinde bulunur. Bu usulun avantajı şüpheli sürücüler için sadece bu usulde uygulanan 1/2 indirimdir. Yargıdaki iş yükünün azaltılması ve kişinin suçunu kabul ettiği durumlarda usul ekonomisi bakımından dosyaların hızlıca karara bağlanması amaçlanmıştır. Bu kapsama savcılık makamı kanunda düzenlenen cezai alt ve üst sınır aralığında belirlediği cezalandırma talebine 1/2 oranında indirim yaparak şüpheliye ceza teklifinde bulunur. Şüpheli sürücü seri muhakeme usulunü ve verilen teklifi kabul ederse derhal mahkemeye sevki yapılır ve duruşması görülür. Savcılık makamının teklifi ve üphelinin kabulü kapsamında düzenlenen cezalandırma talebi kapsamında hüküm kurulur.

Şüpheli sürücünün seri muhakeme usulünü kabul etmemesi durumunda normal soruşturma ve kovuşturma aşamaları uygulanır. Bu durumda soruşturma sonucunda savcılık makamı tarafından talep edilen cezaya 1/2 oranında indirim uygulanamaz. Kişi seri muhakeme usulünü reddederek 1/2 oranındaki indirim hakkından vazgeçmiş olur

Alkollü Araç Kullanma Cezası Nereye Ödenir?

Alkollü araç kullanma cezası bulunduğunuz yerdeki vergi dairesine ödenir.

Alkolden Alınan Ehliyet Nereden Geri Alınır 2024?

Ehliyet bulunduğunuz yer trafik tescil şube müdürlüğünden 2024 yılında geri alınmalıdır. İdari para cezasını ödemeyen kişilere ehliyet teslimi yapılmaz

Alkollü Araç Kullanma Cezası Mahkeme Kararları