İçindekiler
- Boşanma Davası Nasıl Açılır?
- A-Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
- B- Çekişmeli Boşanma Davası Nedir? Boşanma Davası Nasıl Açılır?
- Genel Sebeplere Dayalı Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
- Özel Sebeplere Dayalı Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
- Boşanma Davası Nerde Açılır? Yetkili ve Görevli Mahkemeler
- Anlaşmalı Boşanma Dilekçe Örneği
- ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOL ÖRNEĞİ
- ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DİLEKÇE ÖRNEĞİ
Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Boşanma davası nasıl açılır sorusu boşanmak isteyen eşler tarafından merak edilen bir konudur. Boşanma davası açabilmek için, Nöbetçi Aile Mahkemesine hitaben yazılmış dilekçe ile adliyelerde bulunan tevzi bürolarına başvurulmalıdır. Tevzi bürosı tarafından hesaplanan harç ve giderler ödenerek boşanma davası açılır. Türk Medeni Kanunda genel ve özel boşanma sebepleri düzenlenmiştir. Dolayısıyla, aşağıda açıklayacağımız sebeplerden birinin varlığı halinde boşanma sebeplerini ve talebini içeren dilekçe ile Aile Mahkemelerine başvurulması gerekmektedir.
Boşanma davası ne kadar sürer? Boşanma davası nasıl açılır?
Anlaşmalı boşanma davası 1-3 ay gibi kısa bir sürede sonuçlanır. Ancak, çekişmeli boşanma davaları taraflar arasındaki anlaşmazlıkların niteliğine göre en az 1 yıl sürmektedir.Bu sebeple, boşanma davasının nasıl açılacağı boşanma davası türünün anlaşmalı ve çekişmeli olmasına göre değişiklik göstermektedir.
Genel Boşanma Sebepleri;
1-Evlilik birliğinin sarsılması (TMK m.166/1-2)
2-Anlaşmalı Boşanma (TMK m.166/3)
3-Eylemli ayrılık sebebi ile boşanma (TMK m.166/4)
Özel Boşanma Sebepleri;
1-Zina (TMK m.161)
2-Hayata kast (TMK m.162)
3-Pek kötü onur kırıcı davranış (TMK m.162)
4-Suç işleme (TMK m.163)
5-Haysiyetsiz hayat sürme (TMK m.163)
6-Terk (TMK m.164)
7-Akıl hastalığı (TMK m.165)
A-Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davası, Türk Medeni Kanunun düzenlediği genel boşanma sebeplerindendir. Dolayısıyla, anlaşmalı boşanma davalarında tarafların boşanma iradesi ile evlilik birliğinin sarsılması ilkesi birlikte yer almaktadır.
Ancak, aile mahkemesine başvurarak boşanma davası açılabilmesi için evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması gerekmektedir. Dolayısıyla, evlilik birliğindeki 1 yıllık sürenin dava tarihi itibari ile dolmuş olması gerekir. Aksi takdirde anlaşmalı boşanma davası açılamaz.
Peki anlaşmalı boşanma davalarında mahkeme huzurundaki usul nedir?
Anlaşmalı boşanmayı isteyen eşler, kendilerini vekil ile temsil ettirseler dahi duruşmada mahkeme huzurunda hazır olmak zorundadır. Aynı zamanda, boşanmaya ilişkin tüm hususlar konusunda anlaşmış olmaları gerekir. Dolayısıyla, 1 yıllık süre dolmadan boşanmak isteyen ve anlaşmalı boşanmaya ilişkin diğer şartları sağlayamayan eşilerin çekişmeli boşanma davası kapsamında boşanmaları gerekmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Açmak İçin Gereken Belgeler;
Dava dilekçesi
Anlaşma Protokolü
Nüfus cüzdanı fotokopisi
Makalenin sonunda yer alan boşanma dilekçesi ve anlaşma protokolü örneklerini inceleyebilirsiniz.
B- Çekişmeli Boşanma Davası Nedir? Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Çekişmeli boşanma davaları, boşanma sonucunda mahkeme kararı ile karara bağlanacak velayet,nafaka gibi hususlar konusunda tarafların anlaşamaması durumunda gündeme gelir. Dolayısıyla, eşler arasındaki anlaşmazlığın konusuna göre, Türk Medeni Kanunda düzenlenmiş olan genel ve özel boşanma sebeplerine dayanılarak boşanma davası açılabilir.
Genel Sebeplere Dayalı Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 166. Maddesinde Genel Boşanma Sebepleri düzenlenmiştir. Ancak, eşler arasında meydana gelen anlaşmazlıklar her olay özelinde farklılıklar gösterse de çekişmeli boşanma davaları, temelde evlilik birliğinin sarsılması sebebine dayanır. Evlilik birliğinin temelden sarsılması olaylarına ilişkin verilebilecek bazı örnekler şu şekildedir; Cinsel ilişkiden kaçınma, eşi zorla doğal olmayan yoldan cinsel ilişkiye zorlama, eşe ve ailesine hakaret etme, Çocukların bakımına ve maddi ihtiyaçlarına duyarsız kalma…
Aynı zamanda, genel boşanma sebepleri kapsamında, fiili ayrılık sebebiyle de boşanma kararı kanunda düzenlenmiştir. Fiili ayrılığa dayalı olarak boşanmaya karar verilebilmesi için:
- Önceden açılan ve reddedilen bir boşanma davası,
- Ret kararının kesinleşmesinden sonra ortak hayatın kurulmamış olması,
- Ret kararının kesinleşmesinden sonra 3 yıl geçmiş olması gerekir.
Fiili ayrılık nedeniyle boşanma halinde, davası reddolan/ilk boşanma davasını açan eş aleyhine maddi tazminata hükmedilmesi gerekir.
Özel Sebeplere Dayalı Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
1.Zina Sebebiyle Boşanma Davası
Medeni Hukukumuzda zina, eş dışında başka birisi ile isteyerek gerçekleştirilen cinsel ilişkidir. Zina sebebi ile boşanma kararı verilebilmesi için eş dışında başka bir şahıs ile cinsel ilişkinin varlığının ispatı gerekmektedir. Dolayısıyla, aldatan eşin, eş dışında başka bir şahıs ile öpüşmesi, duygusal ilişki yaşaması gibi durumlar, cinsel ilişkinin varlığı ispat edilmediği takdirde zina olarak kabul edilemeyecektir. Bu sebeple, cinsel birlikteliğin ispatı uygulamada zordur. Ancak, aynı otel odasında konaklama gibi durumlar zinanın varlığına karine teşkil eder.
Zina sebebine dayanan boşanma davalarında dava hakkı iki halde ortadan kalkmaktadır;
- Hak düşürücü süreler; Zina kapsamında kanunda yer alan hak düşürücü süre hakim tarafından resen dikkate alınır. Dolayısıyla, eşlerden birinin zinayı öğrenmesinden itibaren 6 ay içerisinde zina sebebiyle boşanma davası açma hakkı vardır. Ancak, zinanın daha geç öğrenilmesi durumunda, her halde zina eylemi üzerinden 5 yıl geçmesi dava hakkını ortadan kaldıracaktır.
- Zinayı affetme durumunda dava hakkı ortadan kalkmaktadır.
2.Hayata Kast Sebebiyle Boşanma Davası
Hayata kast, eşlerden birinin diğerini öldürmek amacıyla yaptığı eylemdir. Mutlak nitelik taşıyan boşanma sebeplerindendir. Bu sebeple, eşlerden birinin diğerini öldürmeye yönelik eyleminin varlığının ispatlanması durumda boşanmaya karar verilmelidir.
Hayata kast sebebiyle açılan boşanma davalarında dava hakkı, iki halde ortadan kalkmaktadır.
- Hak düşürücü süreler; Hayata kast kapsamında aşağıda açıkladığımız hak düşürücü süreyi hakim resen dikkate almalıdır. Dolayısıyla, eşlerden birinin hayata kast eylemini öğrenmesinden itibaren 6 ay içerisinde boşanma davası açma hakkı vardır. Ancak, eylemin daha geç öğrenilmesi durumunda ise, her halde eylemin üzerinden 5 yıl geçmesi dava hakkı ortadan kalkacaktır.
- Eşin, kusurlu eşi affetmesi durumunda dava hakkı ortadan kalkmaktadır.
3.Pek Kötü Davranış ve Onur Kırıcı Muamele Sebebiyle Boşanma Davası
Türk Medeni Kanunda pek kötü davranışların neler olduğu açıklanmamıştır. Davalı eşin pek kötü davranış niteliğindeki fiili, diğer eş açısından evlilik birliğindeki ortak yaşamı çekilmez hale getirmiş olması mahkeme tarafından araştırılabilecek bir durum değildir. Bu nedenle, pek kötü davranışın zulüm ve işkence boyutunda olması şarttır. Sonuç olarak, pek kötü davranışta, somut olaya göre eylemin kötü davranış kapsamında değerlendirilebilmesi için tekrarlanması koşulu aranır. Ancak, onur kırıcı davranışı hakim somut olaya göre değerlendirerek tek bir eylem kapsamında boşanma kararı vermesi mümkündür.
4.Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Sebebiyle Boşanma Davası
Türk Medeni Kanun m.163 ; ‘Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir’ hükmü düzenlenmiştir. Bu sebeple, suç işleme ve haysiyetsiz yaşam sürme, somut olaya göre değişiklik göstermekte olup, takdire bağlı boşanma sebebidir.
5.Terk Sebebiyle Boşanma Davası
Terk sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için kanunda bazı şartlar düzenlenmiştir. Bu şartları açıklamak gerekirse, eşlerden birinin haklı bir sebebi olmadan en az 6 ay ortak konuta dönememesi gerekmektedir. Eşin, mahkeme veya noter ihtarı ile 2 ay içerisinde ortak konuta dönmesi ihtarında bulunulmalıdır.
Özetle, terk itibarı ile dört ayın dolması gerekir. Dolayısıyla, dördüncü ayın sonunda,terk eden eşin iki ay içinde eve dönmesi için ihtarda bulunulması gerekmektedir. İhtara rağmen ortak konuta dönmeyen eşin (ez az 6 aylık sürenin dolmuş olması sebebiyle) diğer eşi terk ettiği kabul edilmelidir. Terkin kabulü ile, terk sebebine dayanarak boşanma davası açalabileceği kabul edilmiştir.
Terk sebebiyle boşanmaya karar verilebilmesi için;
- Eşlerden birinin ortak yaşama son verme kastı ile ortak yaşamdan ayrılması,
- Ayrılık, hukuka aykırı olmalıdır,
- İhtar koşulu gerçekleşmelidir.
Terk eden eşin eve dönmesi için, terk edilen eş herhangi bir yer mahkemesine başvurarak ihtar talep etmelidir. Ancak, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunda yapılan değişiklik ile noter tarafından yapılan ihtar da hukuki sonuç doğurmaktadır.
6.Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davası
Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için;
- Eşlerden birinin akıl hastası olması,
- Eşin akıl hastalığı sebebiyle, ortak hayatın çekilmezliği,
- Hastalığın geçmesine olanak bulunmadığının resmi sağlık kurulu raporu ile tespiti şartlarının birlikte varlığı aranmaktadır.
Boşanma Davası Nerde Açılır? Yetkili ve Görevli Mahkemeler
Son olarak, boşanma davaları Aile Mahkemelerinde açılmalıdır. Ancak Aile Mahkemelerinin kurulu olmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir.
Anlaşmalı Boşanma davaları için; kanunda özel bir yetki hususu düzenlenmemiştir. Bu sebeple,herhangi bir yerde kurulu olan Aile Mahkemesine başvuru ile boşanma davası açılmalabilir. Ancak, çekişmeli boşanma davaları için kanunda özel yetki düzenlenmiştir.
Çekişmeli Boşanma davalarında yetki;
- Davalı eşin yerleşim yeri Aile Mahkemesinde,
- Davacı eşin yerleşim yeri Aile Mahkemesinde,
- Boşanmak isteyen eşlerin son 6 ay birlikte ikamet ettikleri yer Aile Mahkemesinde,
boşanma davası açılabileceği kanunda düzenlenmiştir.
Boşanma ve diğer hukuki sorunlarınızın cevabı için sitemizde bulunan makaleleri inceleyebilir ve sorunlarınız için bize ulaşabilirsiniz. Boşanma davalarında taraflar arasındaki somut olayların farklılık gösterdiği göz önüne alındığında her davanın da kendi içinde farklılıklar gösterdiği aşikardır. Bu makalemiz hukuki bilgilendirme amacı taşımakta olup, boşanma sürecinde olan çiftler dava aşamasında maddi ve manevi hak kayıpları yaşamamak için mutlaka alanında uzman bir avukattan hukuki destek almalıdır. Ayrıntılı bilgi için Ankara Boşanma Avukatı ile iletişime geçebilirsiniz.
Anlaşmalı Boşanma Dilekçe Örneği
ANKARA NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİNE
DAVACI : Ad Soyad (TC:)
ADRES….
VEKİLİ :İsim, Adres
DAVALI : Ad Soyad (TC:)
ADRES…
VEKİLİ : İsim, Adres
KONU : Evlilik birliğinin anlaşmalı boşanma ile sona erdirilmesi talebi hakkındadır.
AÇIKLAMALAR :
Davacı eş ……. ile …. … yılında evlenmiştir. Bu evlilikten müşterek çocuk ……… dünyaya gelmiştir.
Taraflar arasında evliliğin başından itibaren anlaşmazlıklar mevcuttur. Zamanla bu anlaşmazlıklar çok şiddetli tartışmalara dönüşmüştür. Dolayısıyla, bu tartışmalar sonucunda hem eşler hem de çocuk ruhsal açıdan çöküntü yaşamaktadır. Boşanma sonucu ortaya çıkması muhtemel mali ve çocukla ilgili uyuşmazlıkların çözümü konusunda taraflar anlaşmışlardır.
Taraflar boşanma ve ferileri hususunda anlaşmışlardır. Dolayısıyla, müşterek hanedeki şahsi eşyalar taraflar arasında pay edilmiş olup, herkes kendisine ait olan şahsi eşyayı almış olduğundan bu konuda tarafların birbirlerinden halen ve ileriye dönük herhangi bir talepleri yoktur.
Sonuç olarak, evlilik birliği temelden sarsıldığı ve boşanma konusunda anlaşıldığı için TMK m.166/3 gereğince iş bu boşanma davasının açılması zorunluluğu doğmuştur.
HUKUKSAL NEDENLER : TMK ve ilgili mevzuat.
DELİLLER :Nüfus kayıtları, tanık, protokol ve ikamesi mümkün her türlü yasal delil.
SONUÇ VE İSTEM :Yukarıda açıklanan sebeplerle; sunacağımız protokol göz önünde bulundurularak davanın kabulü ile TMK m. 166/3 gereğince tarafların boşanmasına, müşterek çocuğun velayetinin anneye verilmesine,duruşma günü ve saatinin tarafımıza bildirilmesine,karar verilmesini talep ederiz.
Davacı Vekili
ANLAŞMALI BOŞANMA PROTOKOL ÖRNEĞİ
ANLAŞMA PROTOKOLÜ
İş bu protokolün tarafları, anlaşmalı olarak boşanma konusunda uzlaşmış olan …… ile …….’dur.
- Boşanma davası …… tarafından açılacak olup, …….. tarafından kabul edilecektir.
- Taraflar ev eşyaları konusunda anlaşmıştır. Dolayısıyla birbirlerinden halen ve ileriye dönük herhangi bir talepleri yoktur.
- Tarafların karşılıklı olarak birbirlerinden maddi, manevi tazminat ve nafaka talepleri bulunmamaktadır.
- Tarafların halen kendi adlarına kayıtlı bulunan gayrimenkuller ve menkuller (araçlar) ile taraflara miras yoluyla intikal etmiş ve edecek olan gayrimenkuller ile menkuller, tarafların kendilerine ait olarak kalacak ve diğer tarafın bu gayrimenkul ve menkullerle ilgili herhangi bir talebi olmayacaktır.
- Müşterek çocuğu …… velayetinin anne…. kalması konusunda anlaşılmıştır.
- İş bu anlaşmalı boşanma protokolü; Aile Mahkemesi’nde açılacak olan anlaşmalı boşanma davasına esas olmak üzere karşılıklı olarak imza edilmiştir. Ayrıca, tarafların birbirlerinden herhangi bir vekalet ücreti ve yargılama gideri talebi olmayacaktır.
- İş bu anlaşma 6 madde olarak düzenlenmiş olup, taraflar belirlenen hususlarda tam mutabıktır. Hiçbir etki ve baskı altında kalmaksızın imza altına alınmıştır. Herhangi bir nedenle imzalanmaması halinde hükümsüzdür.
ÇEKİŞMELİ BOŞANMA DİLEKÇE ÖRNEĞİ
ANKARA NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİNE
DAVACI : Ad Soyad (TCKN:….)
Adres…
VEKİLİ : …
DAVALI : Ad Soyad (TCKN:….)
Adres…
VEKİLİ : ….
KONU : Evlilik birliği temelinden sarsıldığı sebebiyle boşanmaya karar verilmesi talebi hakkındadır.
AÇIKLAMALAR :
Müvekkil …. ile ….. 16 yıldır evli olup, ….. isminde müşterek çocukları bulunmaktadır. Tarafların evlilik birliği temelden sarsılmış ve çekilmez bir hal almıştır. Taraflar arasında evliliğin başlangıcından beri var olan uyumsuzluk ve geçimsizlik müvekkil açısından katlanılması imkansız bir noktaya gelmiştir.
…………..
Yukarıda açıklanan sebeplerle, davalı …..tam kusurludur. Aynı zamanda, davalının evlilik birliği içerisindeyken başka bir erkekle ilişkisi olmuştur.
Sonuç olarak,izah etmeye çalıştığımız hususlar uyarınca tarafların evliliklerinin devamında bir yarar kalmamış, müşterek çocukların velayetinin babaya verilmesini talep etme zorunluluğu doğmuştur. Boşanmaya giden yolda kusurlu taraf olduğu açık olan davalının hem bu kapsamda hem de sadakat yükümlülüğüne aykırı davranması ve müvekkile yönelik uyguladığı psikolojik şiddetin etkisiyle müvekkile yaşattığı üzüntü ve elemin bir nebze olsun giderilmesi adına davacı lehine 200.000 TL manevi tazminata hükmedilmesini talep etmekteyiz.
HUKUKİ NEDENLER : TMK, HMK ve ilgili yasal mevzuat
HUKUKİ DELİLLER :Nüfus kayıtları, Tarafların ekonomik ve sosyal durum araştırma raporları, tanıkların beyanları, bilirkişi ve yasal her türlü delil.
SONUÇ VE İSTEM :Yukarıda açıkladığımız nedenlerle; haklı davamızın kabulüne, tarafların boşanmalarına, müşterek çocukların velayetinin müvekkile verilmesine, her bir çocuk için ayrı ayrı 500,00’er TL ve ….. için 1.000,00 TL tedbir nafakası bağlanmasına ve bu nafakanın karardan sonra iştirak ve yoksulluk nafakası olarak devamına,……. lehine 200.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesine, tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretlerinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına, karar verilmesini vekaleten talep ederiz.
Davacı Vekili